7 mitów na temat weganizmu

Bardzo się cieszę widząc, że wśród społeczeństwa wzrasta świadomość wpływu wyborów życiowych na stan zdrowia. Oczywiście w głównej mierze mam tu na myśli odżywianie. Pomimo tej wiedzy jednak większość ludzi odżywia się nadal w sposób, który niszczy ich zdrowie – nadużywa żywności tłustej, słonej, słodkiej, opartej na produktach mięsnych.

Jednym z alternatywnych modeli żywieniowych, opartym na jak najmniej przetworzonej żywności, wyłącznie pochodzenia roślinnego, jest dieta wegańska. Niestety, wraz z jej postępującą popularnością pojawiło się wiele błędnych, sprzecznych poglądów na jej temat, które z całą pewnością można zaliczyć do mitów żywieniowych. Zbierając je w jedną całość wybrałam te, z którymi sama osobiście zderzam się najczęściej.

1. „ Na tej diecie jesz samą zieleninę’’. Weganizm wiąże się wyłącznie z ubogim w produkty, monotonnym jadłospisem

To stwierdzenie bardzo często pada podczas moich rozmów ze znajomymi czy pacjentami – prawie tak często, jak opinie z ust mężczyzn na temat przejścia na dietę. Dopóki nie uda mi się dokładnie wyjaśnić, czym ta wege dieta tak naprawdę jest; wszyscy idą w zaparte, że niedoborowość i monotonia to jej synonimy (tak jakby tradycyjna dieta nie mogła taka być...). Absolutnie się z tym nie zgadzam.

Zastanów się – czy będąc „wszystkożercą” je się tylko mięso, nabiał i jajka? Czy może jednak istnieją jeszcze inne produkty,o których nie pamiętamy na co dzień?Należy zwrócić uwagę na kasze, zboża (nie tylko te tradycyjne, ale też mniej popularne, jak np. amarantus), ziarna, rośliny strączkowe, orzechy. W każdym markecie na półkach sklepowych znajdziesz mleka roślinne, które można wykorzystać do śniadania z muesli, naleśników czy przeróżnych witaminowych shake’ów. Możesz tworzyć genialne pasty, np. z soczewicy czy popularny hummus, a o pasztetach roślinnych (w mojej opinii to hit!), już nawet nie wspomnę.

Jedynym czynnikiem, który Cię ogranicza i może wpędzić w monotonię, jesteś Ty sam. Lenistwo i brak kreatywności prowadzi do nudy w menu nawet wszystkożerców ;) Daj się ponieść wyobraźni, korzystaj z dostępnych przepisów na różnych blogach wege, a jeśli chcesz mieć pewność co do wartości odżywczej Twojego jadłospisu, skorzystaj z porad dietetyka.

2. W diecie wegańskiej brakuje białka

Mam wrażenie, że gdyby zapytać przechodniów, z czym kojarzy im się dieta wegańska, to pewnie statystyki jasno wskazałyby na odpowiedź : „z niedoborem białka”. Może fakt ten wynika z tego, że każdy ma świadomość, jakie produkty odzwierzęce zawierają najwięcej białka, natomiast nie ma podobnie szerokiej wiedzy na temat produktów roślinnych. A przecież nie brak wśród nich proteinowych „bomb”, takich jak rośliny strączkowe i zboża oraz wytwarzane z nich produkty.

Osoby bardzo aktywne, u których zapotrzebowanie na białko jest wysokie, mogą dodatkowo skorzystać z wegańskich odżywek białkowych, które doskonale się sprawdzają jako dodatek do koktajli czy zup. Podaż białka przez wiele osób często jest zawyżana i sięga wręcz niebotycznych wartości – a przecież mięśnie budować możesz z indywidualną dla Ciebie ilością białka w diecie.

3. Weganie często cierpią na anemię i ciągle są zmęczeni

Tu mogę się zgodzić – ale tylko w przypadku (i to nie zawsze!) osób, które z dnia na dzień postanawiają przejść na weganizm, nie mającwystarczającej wiedzy o witaminach i niezbędnych organizmowi pierwiastkach. Po prostu jedzą to, co akurat mają pod ręką. Należy natomiast wiedzieć, że anemia wynika nie tylko z naszego sposobu odżywiania, ale również tego, jak ogólnie funkcjonujemy.

Do anemii przyczynia się niedobór żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. To prawda, że przyswajalność żelaza z produktów zwierzęcych jest wyższa niż z roślinnych. Z drugiej strony wiele owoców i warzyw to bogate źródło witaminy C, która przyswajalność żelaza zwiększa. Dlatego też w prawidłowo skomponowanej diecie wegańskiej łączymy źródła żelaza, np. buraki czy fasolę, z produktami bogatymi w witaminę C – natką pietruszki, papryką. cytrusami.

W przypadku witaminy B12 zaleca się suplementację.

4. Dieta wegańska jest droga, czasochłonna i skomplikowana

Ponownie: to zależy od Ciebie. Panuje przekonanie, że będąc weganinem jesteś skazany na godziny spędzone w kuchni. Tak – jeśli będziesz gotować same wyszukane dania. Nie, jeśli zaplanujesz proste posiłki! To zasada obowiązująca w każdej diecie.

Dokładnie tak samo jest w kwestii finansowej. Jeśli kupujemy produkty organiczne, to będą one droższe – zarówno przy diecie wegańskiej, jak i tradycyjnej. Natomiast bazując na sezonowości produktów możesz znacznie obniżyć sobie te koszta. Dodatkowo zachęcam do planowania posiłków, chociaż w minimalnym zakresie, aby nie marnować żadnych produktów. Dzięki temu nawykowi nie będziesz narzekać ani na wysokie koszty diety wege, ani na czas poświęcony na taki rodzaj odżywiania.

Prosty przykład: mleko roślinne możesz zrobić samemu, wbrew pozorom nie jest to skomplikowane. Możesz też w minutę kupić mleko gotowe w sklepie. Owoc jako przekąska pomiędzy posiłkami to chyba też nie jest zajęcie ekstremalnie czasochłonne – zgodzisz się? :)

5. Wegańskie jedzenie jest bez smaku

Wyobraź sobie aromatyczne smoothie z banana, świeżych truskawek, z paroma liścmi mięty albo sałatkę z ciecierzycą z pysznym malinowo-pomarańczowym dressingiem winegret. I jak, takie straszne? :) Często oceniamy rzeczy, ludzi, zjawiska stereotypowo, co – jak się okazuje – robimy niesłusznie. Nie wiem, jak Tobie, ale mnie te propozycje posiłków zadziałały na wyobraźnię i zaraz pobiegnę je zrobić.

Moje przesłanie do Ciebie: eksperymentuj z ziołami, przyprawami, owocami, dressingami. Jeśli coś nie smakuje lub jest mdłe, to może po prostu nie umiesz JESZCZE wydobyć z posiłku głębi smaku. Jak to się mówi, nie od razu Rzym zbudowano – nauczysz się tego na pewno!

Pyszny posiłek zyskuje jeszcze bardziej, gdy popijemy go lampką równie dobrego wina. Weganie mają tu sporo opcji do wyboru: od 2019 roku cała seria win Cono Sur Organic oznaczona jest certyfikatem V-label, co oznacza, że można sięgnąć po nie bez jakichkolwiek obaw – w całym procesie produkcji nie używano przy nim produktów odzwierzęcych.

6. Dieta wegańska odchudza

To też nie do końca jest prawdą. Jedynym warunkiem redukcji masy ciała jest utrzymywanie deficytu kalorycznego, a każdy model żywieniowy może zarówno przyprawić nas o dodatkowe kilogramy, jak i pomóc nam ich się pozbyć. Jeśli myślisz, że samo przejście na weganizm magicznie Cię odchudzi, muszę wyprowadzić Cię z błędu.

Sama oczywiście byłabym przeszczęśliwa jedząc bezkarnie orzechy i ukochane migdały, nie bacząc przy tym na ilość kalorii, i chudnąć. Niestety bez zachowania wspomnianego deficytu energetycznego jest to niemożliwe. Weganizm nie jest dietą odchudzającą: można stworzyć dietę redukcyjną biorąc pod uwagę założenia weganizmu, ale tam nie ma znaku „=”: i chciałabym, żebyś właśnie to zapamiętał!

7. Dieta wegańska nie jest dla sportowców

Kiedyś uważano, że produkty mięsne powinny być podstawą diety sportowca. Uwielbiałam te przykłady dań, które pacjenci pokazywali mi jako nowy plan żywieniowy od trenerów. 4 razy dziennie: kurczak, ryż, warzywa – to jest dopiero monotonna dieta! Obecnie wiadomo, że takie jedzenie nie jest konieczne do osiągania wyników sportowych. Dieta taka jest na pewno trudniejsza do skonstruowania dla osoby np. na poziomie zawodowym, ale nie jest to „mission impossible”.

Warto też zaznaczyć, że atutem posiłków roślinnych jest między innymi wysoka zawartość antyoksydantów i składników mineralnych (np. magnezu i potasu), które wspomagają funkcjonowanie i regenerację mięśni. W przypadku osób aktywnych liczy się dokładne, indywidualne dopasowanie ilości poszczególnych składników odżywczych.

Katarzyna Bieg